مبانی نظری وپیشینه تحقیق مبانی و مستندات قر آنی و روایی نظام فلسفی شیخ اشراق «سهروردی»

مبانی نظری وپیشینه تحقیق مبانی و مستندات قر آنی و روایی نظام فلسفی شیخ اشراق «سهروردی»

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

-1- مقدمه:

موضوع این رساله « مبانی و مستندات قر آنی و روایی نظام فلسفی شیخ اشراق «سهروردی» است .

تا آنجا که بنده سراغ دارم تا کنون در این زمینه کمتر کسی تحقیق جامعی انجام داده و این بعد از ابعاد دو مبانی نظام فلسفی شیخ شهاب الدین سهروردی را به طور تخصصی مورد مطالعه و تحقیق قرار داده است.

لذا حقیر با بضاعت بسیار کم و بدون ادعا در پرتو عنایت حضرت ولی عصر (عج) سعی نمودم از لا به لای کتب و رسائل حکیم اشراقی شیخ شهاب الدین سهروردی و سایر تالیفاتی که درباره این مکتب فلسفی نگاشته شده است رسالت خود را به منصه ظهور برسانم تا چه قبول افتد و چگونه در نظر آید.

همتم بدرقه راه کن ای طائر قدس که دراز است ره مقصد و من نو سفرم

امید آن است که صاحبان خرد و اندیشه و جویندگان معرفت در بر خورد با معایب و نواقص این اثر از در اغماض در آیند و چون خدای ارحم الراحمین بنده پروری کنند و ما را مورد لطف و عنایت خود قرار دهند.

شایان ذکر این که نظر به گستردگی موضوع و تفرق و پراکندگی استنادات سهروردی به متون دینی بر آثار و مکتوباتش، برای پرهیز از نظام گسیختگی و ایجاد نظم هر چه بیشتر مباحث این پایان نامه، ندارنده سعی نموده‌است مطالبی را که شیخ اشراق در آنها به آیات و روایات متعدد استناد جسته است حتی المقدور در چهار موضوع ذیل بسته بندی کند و به بحث و بررسی و نحوه استدلال شیخ اشراق با آنها بپردازد :

1- علم النفس 2- معرفت واج الوجود 3- نور و ظلمت 4- عالم عقول

در ضمن شیخ اشراق در مباحث جسم، جوهر، عرض و تعریف هیچگونه استنادی به آیات قرآنی و روایات نداشته است.

 

1-2- سؤالات اصلی تحقیق: این تحقیق مبتنی برسه سؤال است:

1- سهروردی در چه بحث هائی از آیات و روایات استفاده کرده است؟

با توجه به مطالعه و پژوهش در آثار و تالیفات سهروردی چنین به نظر می رسد که ایشان در مبحث نفس و عقول ونور و ظلمت بیش از سایر مباحث دیگر به آیات قرآن و روایات استناد کرده است از جمله در رساله الالواح العمادیه سعی بسیار کرده است تا آرای فلسفی را پس از اینکه با براهین مستدل ساخته، با آیات قرآنی توجیه و تائید کند و در مقدمه این کتاب نیز به این موضوع تصریح کرده است.

2- سؤال اصلی دیگر این تحقیق در ارتباط با این مطلب است که سهروردی چگونه برای بیان حکمت فلسفی خود به آیات و روایات استناد جُسته است؟

به نظر می رسد هدف اصلی شیخ اشراق در استناد به آیات قرآن و روایات بیشتر این بوده است که از یک سو برتاثیر سخن خود بیفزاید و خواننده را در پذیرفتن آراء فلسفی تشویق کند و از سوی دیگر در مقابل مخالفان فلسفه آیات و احادیث را وقایه ی افکار فلسفی و عرفانی خود قرار دهد و کلام الهی را موید سخن خویش سازد. همچنین نکته مهم دیگر در ارتباط با این سؤال بیان این مطلب است که استفاده از آیات و روایات در حکمت فلسفی سهروردی عمدتاً در جهت تبیین سازگاری میان عقل و وحی بکار رفته است. بر همین اساس سهروردی در حکمت مشربی پایه ریزی نمود که جامع بحث و استدلال و نیز ذوق و شهود بود و پویندگان این طریقه حکمت را بهترین جویندگان دانش الهی می نامد.

3- شیخ اشراق برای استفاده از آیات و روایات از کدام یک از روش های هرمونتیک (اصالت ظهور، برداشت های باطنی از آیات و روایات و …)استفاده کرده است؟

با توجه به تحقیقات انجام گرفته انعکاس کلام الهی و احادیث نبوی در نوشته های سهروردی بیانگر توجه خاص شیخ اشراق به قرآن و روایات است.

سهروردی از کلام الهی برای تائید آراء فلسفی و عرفانی خود استفاده می کند و در این کار به روال صوفیه به تاویل یعنی تفسیر باطنی آیات قرآنی می پردازد که در این تحقیق به نمونه هایی اشاره شده است.

سهروردی مانند بیشتر حکماء و متفکران اسلامی در پی تلفیق میان دین و فلسفه و تطبیق تعالیم دینی با مبانی فلسفی است. می خواهد معقول و منقول را به هم نزدیک سازد و قرآن و برهان را پشتوانه سخن خود قرار دهد. و به همین جهت گاهی بیان هر مطلب و اقامه هر دلیل با یک یا چند آیه همراه است.

سهروردی سعی نموده است تا آثار فلسفی خود را پس از اینکه با براهینی مستدل ساخته با آیات قرآنی توجیه و تائید کند و بدین ترتیب بین عقل و ذوق و شرع وفق می دهد.

می توان ادعا کرد سهروردی آیات و احادیث تاویل شده را به مثابه ی زمینه های تائیدکننده و مؤثر در جهت گیری اعتقادی خود مخصوصاً در مباحث مربوط به مبدا و معاد و معرفت نفس و فرجام نفوس انسانی و کیفیت سیروسلوک روح آدمی تلقی نموده است.

 

 

 

 

 

 

1-3- ضرورت تحقیق: حکمت اشراق یکی از مکتب های مهم و اساسی در فلسفه اسلامی است. از آن جا که قرآن و سنت در زمره پایه هاو شالوده های شکل گیری این مکتب فلسفی به حساب می آید و انعکاس کلام الهی و احادیث نبوی در آثار و تالیفات سهروردی مطلبی است که نمی توان آن را نادیده گرفت و از طرفی تا آنجا که سراغ دارم در این زمینه کمتر کسی تحقیق جامعی انجام داده وبه این بعد از ابعاد ومبانی شیخ اشراق به طور تخصصی پرداخته یا تحقیق نموده است. بنابراین لازم دانستم موضوع رساله را به این عنوان اختصاص دهم.

1-4- هدف تحقیق: سهروردی جهت تائید دست آوردهای فلسفی و عرفانی خود که عمدتاً بر مبنای تلفیق میان کشف (ذوق) و استدلال (بحث) بنا شده است از منابع متون اسلامی از جمله قرآن و روایات استفاده کرده است و هدف اصلی او از تمسک به آیات و روایات این بوده که نشان دهد عقل و نقل هدف یگانه ای دارند و با یکدیگر سازگارند و آنچه در حکمت و عرفان ازطریق تعقل و سلوک باطنی در می یابیم مورد تائید قرآن و حدیث است. بدیهی است که نتایج این تحقیق می تواند مورد استفاده ی تمام مراکز یا موسسات علمی-پژوهشی که تحقیق و پژوهش درباره یاحوال وآثار سهروردی رادر زمره ی فعالیت های خود به شمار می آورند قرار گیرد.

1- 5 - این تحقیق نظری می باشد و از طریق مطالعه پژوهش در آثار و تالیفات شهاب الدین سهروردی و سایر مؤلفینی که در ارتباط با مکتب اشراق به تحقیق و اظهارنظر پرداخته اند تهیه و تدوین گردیده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت کیفی می باشد و سعی برآن است که اطلاعات جمع آوری شده به صورت توصیفی تجزیه و تحلیل گردد.

 

 

1-6- زندگی سهروردی:

شیخ شهاب الدین سهروردی از بر جسته ترین چهره های حکمت اسلامی و فرهنگ ایران زمین و گو هری تا بناک در میان همه ی فرزانگان عالم است. ایشان در سال 549 هجری قمری در قریه سهرورد از توابع زنجان دیده به جهان گشود.

نام ایشان شهاب الدین یحیی بن حبش بن امیرک سهروردی ملقب به شیخ اشراق است که همچون شهابی زود گذر طی عمری کوتاه آسمان معرفت اسلامی را با نور خود بر افروخت .

سهروردی تحصیلات اولیه خود را در خدمت مجد الدین جیلی در مراغه انجام داد و در آنجا با فخر رازی هم درس بود. سپس برای ادامه تکمیل تحصیلات خود از مراغه عازم اصفهان شد و در آنجا بحث های منطقی را نزد ظهیر الدین فارسی (ظاهر الدین قاری ) فرا گرفت و با افکار و آرای شیخ الرئیس که در آن زمان در کمال شهرت بود آشنائی کامل یافت .

سپس به سیر و سلوک معنوی پرداخت و سیر افاقی و انفسی کرد و مانند بسیاری دیگر از بزرگان، تصوف درونی را با سفر در بلاد گوناگون اسلامی توام ساخت . سر انجام در شهر حلب اقامت گزید و در آنجا با حاکم شهر ملک ظاهر پسر صلاح الدین ایوبی دیدار کرد و ملک مقدمش را گرامی داشت و لذا خواست در حلب بماند .شیخ دعوت ملک را پذیرفت و درس و بحث خود را در مدرسه حلاویه آغاز کرد و در همان جا بود که شاگرد وفادارش شمس الدین محمد شهرزوری مولف کتاب نزهه الارواح و روضه الافراح به وی پیوست .تا اینکه فقهای قشری که تنها به ظواهر شریعت توجه داشتند به علت مخالفت با عقاید وی شوریدند و سخنانش را خلاف اصول دین پنداشتند تا جائی که ملک ظاهر را به قتل او تشویق کردند و سر انجام ملک ظاهر خلاف میل باطنی خود شیخ را در حلب زندانی کرد و در سن 36 یا 38 سالگی به نحو مرموزی بدرود حیات گفت.

1-7- مکتب اشراق:

سهروردی در زمانی می زیست که علم کلام در اوج اقتدار بود و منابع بسیار غنی در علم کلام وجود داشت و نیز فلسفه به شکل یونانی آن کاملا شناخته شده و آثار غنی فارابی و ابن سینا تدوین یافته بود .علوم دینی نیز رواج بسیار فراوانی یافت و انواع تفسیر بر متون مختلف او در دسترس همگان قرار داشت و از همه مهمتر آن ایام دوران اقتدار عرفان و تصوف بود و آنچه سهروردی بر اینان افزود قطب بسیار حساس تفکر ایرانی و بر گرفته از آوای ایرانیان باستان بود لذا ایشان در ملتقای سه جریان فکری عمده قرار داشت:

نخست: افکار یونانیان که تو سط مترجمان اسلامی و فلاسفه اسلامی نقل شده بود .

دوم : معتقدات مذهبی بر آمده از حکمت خسروانی که مروجان آن تعداد انگشت شماری از زرتشتیان یا مختصری از کتب باقی مانده از ایران قدیم و تعداد محدودی از عرفای ایرانی بودند که میل به ابقای این اعتقادات داشتند.

سوم:دریافتهایی عمیق و دقیق عرفای اسلامی که در شعب تفکر اسلامی بسیار پرتلاطم می نمودند.

اجتماع این سه جریان نتیجه اش آثار و تا لیفاتی است از شیخ شهاب الدین سهروردی که افکار حکمت اشراق را ارائه می کند.]11[

مبانی نظری وپیشینه تحقیق بررسی مبانی فقهی و حقوقیِ

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

طرح تحقیق . 1
بخش اول – حقوق ورزشی در قوانین موضوعه ایران
فصل اوّل : حقوق ورزشی . 12
گفتار اول : منابع حقوق ورزشی … 13
مبحث اول : قانون 13
بند اول : قانون اساسی 14
مبحث دوم : قوانین عادی . 15
مبحث سوم : عرف ورزشی .. 15
مبحث چهارم : آیین نامه ها .. 15
فصل دوم : حقوق ورزشی کیفری . 16
گفتار نخست : مبانی نظری مسؤلیت کیفری ناشی از عملیات ورزشی 16
مبحث اوّل : مسؤولیت مدیران ورزشی به معنای خاص .. 18
مبحث دوم : مسئولیت داوران … 19
مبحث سوم : مسئولیت پزشک در عملیات ورزشی 22
مبحث چهارم : مسئولیت مدیران ورزشی و باشگاهها به جهت نقض ایمنی ورزشگاهها … 23
فصل سوم : حقوق ورزشی خصوصی . 24
گفتار اول : مسئولیت مدنی ناشی از عملیات ورزشی . 24
مبحث اول : رابطه ورزشکاران به هنگام بازیها … 25
مبحث دوم : رابطه ورزشکاران و برگزار کنندگان مسابقه ها با تماشاگران .. 28 مبحث سوم : نقش رسانه ها در ورزش .. 30
(بخش دوم – ورزش در فقه اسلامی
فصل اول : ورزش در فقه اسلامی … 33
گفتار اول : سوابق فقهی ورزش … 33
مبحث اول : خرید و فروش عکسهای ورزشکاران . 40
مبحث دوم : نظر کردن خانم ها به فیلم های ورزشی . 40
مبحث سوم : شرکت زنان در ورزشگاه ها از نظر شرعی 41
مبحث چهارم : اظهارنظرهای نامناسب در مورد حجاب و ورزش بانوان . 42
گفتار دوم : دوپینگ 43
مبحث اول : جنبه ی اخلاقی دوپینگ … 46
مبحث دوم : بیمه ورزشی . 47
مبحث سوم : اسپانسر و تبلیغات . 48
فصل دوم : احکام فقهی مسابقه ها .. 51
مبحث اول : مسابقه برای تواناسازی .. 52
فصل سوم : سبق و رمای? 54
گفتار اول : مسابقه های سرگرم کننده و تفریحی .. 58
مبحث اول : فرق عقد و وعده … 58
مبحث دوم : پژوهشی درباره ی حدیث لاسبق … 61
مبحث سوم : مسابقه با ابزار قمار … 70
گفتار اول : مفهوم قمار در اصطلاح فقها .. 71
مبحث اول : ادله ی حرمت قمار … 75
بند اول : آیات .. 75
بند دوم : روایات … 79
گفتار اول : شرط بندی در مسابقات . 80
فصل چهارم : مبانی فقهی بازی با شطرنج … 81
گفتار اول : مبانی حرمت بازی با شطرنج .. 83
گفتار دوم : مبانی حلیّت بازی با شطرنج … 86
گفتار سوم : دیدگاه اهل سنّت درباره شطرنج … 89
گفتار چهارم : نظر مراجع درباره ی بازی با شطرنج و پاسور 100
فصل پنجم : چهل حدیث در ورزش 102
جمع بندی و پیشنهاد 116
پیوستها . 119
منابع و مآخذ … 124

مقدمّه : طرح تحقیق

در جهان کنونی ، ورزش یکی از راههای مؤثر تربیتی و اخلاقی بویژه برای جوانان است ، وسیله ای که روز به روز چهره ی علمی بیشتری پیدا می کند. ورزش همزاد بشر و همراه او در گذر روزها بوده است . برای ورزش آغاز ی نمی توان دانست زیرا بشر از آغاز آفرینش ، برای ماندن و زیستن نیاز به جنبش ماهیچه های خویش داشته و تا فرجام زندگی ، ورزش همسفر او خواهد ماند . در یک سخن ورزش پاکزاده نیاز زندگی بشر است که با چرخش گیتی به پختگی امروز رسیده است .

توصیه های فراوانی هم در راستای پرداختن به ورزش در کلام پیشوایان دین ملاحظه می شود از جمله پیامبر گرامی (ص) فرموده اند : «عَلِّمُوا أَبناءَ کُمُ السِّباحَهَ وَ الرِّمایَ?َ » به فرزندانتان شنا و تیر اندازی را یاد بدهید[1].

و همین طور در دعا معروف کمیل بن زیاد آمده است : «قَوِّ علی خدمتک جوارحی» [2]

آیت الله خمینی نیز فرموده اند : اِن شاء الله ورزشکاران به همان صورتی که ورزش جسمی دارند ورزش روحی هم داشته باشند ، از قدیم ورزشکاران ایران به یاد خدا و علی (ع) بوده اند و این از برجستگیهای آنان بوده است[3] .

امروزه ورزش دیگر بازی و سرگرمی نیست ، بلکه ، ورزش پیشه ، تجارت و صنعت است . ورزش ، اکنون ، دارای ارزش و اهمیت فراوانی در جامعه است و دارای ابعاد گوناگون اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی و فردی است .

از بعد سیاسی چه در درون مرزها و چه برون مرزها ، ورزش دارای جایگاه والائی است . و پیروزی در میدان های ورزشی وسیله ی مفیدی برای تبلیغ و اثبات اعتبار ملی است و به همین جهت بودجه های کلان و نیروهای انسانی فراوان برای پیشرفت ورزش و توفیق در میدان ها صرف می شود . دولت های گوناگون با سرمایه گذاری در ورزش می کوشند ، اقتدار خویش را به جهانیان اثبات کنند . گاه ورزش صحنه کنشهای سیاسی دول متخاصم است . کناره گیری ورزشکاران ایرانی از رقابت با ورزشکاران اسرائیلی تبار نمونه ای از چنین کنشهایی است . انحراف افکار عمومی از مسائل جاری به وسیله تبلیغات گسترده در ورزش و استفاده ابزاری از ورزشکاران در جریان انتخابات از دیگر ابعاد اهمیت ورزش در سیاست است . ورزشکاران نمایندگان غرور ملی و ارزشهای مردم ملل خویش هستند . این اهمیت روز افزون باعث شده است که اندیشمندان حقوقی متمایل به تأسیس رشته ی خاصی با عنوان «حقوق ورزشی» [4] شوند و شرط بندی بر روی پیش بینی نتیجه بازی ها و ترویج مدهای مو و خالکوبی ها از آثار و اهمیت ورزش در مسائل اجتماعی است . ورزش ابزار سلامت اجتماعی و سعادت نوع بشر می تواند نقش مؤثری در پیشگیری از ناهنجار اعتیاد و درمان آن دارد و دول با کفایت و مدبّر با سرمایه گذاری بر روی ورزش تکلیف خود را در برابر مردمان خود به انجام می رسانند .اهمیتی که ورزش در جهان کنونی دارد موجب گردیده است تا موضوع علوم گوناگون مانند : جامعه شناسی ، پزشکی ، مدیریت و... قرار گیرد . حقوق نیز همپای دیگر علوم به بررسی این پدیده اجتماعی پرداخته است . در کشور ما در زمینة حقوق ورزشی نو پا است و رویه ی قضایی ، چندان که باید به این پدیده ی مفید اجتماعی و مبارزه با خطر های ورزش نپرداخته است .

بر این اساس به لحاظ فرا گیر بودن مسائل ورزشی در دنیا و به دلیل تبلیغات جهانی مبنی بر عدم توجه کافی اسلام به ورزش ضرورت دیده شد که مشخصات و سیمای کلی ورزش در اسلام از لحاظ فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار گیرد و تنظیم و عرضه شود .

هر چند که در خصوص مقرّرات مربوط به مسائل ورزشی به ویژه حقوق ورزشی در کشور ما متأسفانه کار نشده است و این رشته ، رشته بسیار جوانی است که البته در مورد ضوابط حاکم و آیین نامه هایی که تعیین شده است عمدتاً از کشور های صاحب نظر خارجی استفاده شده است . حتی در ورزش کشتی که ورزش اصلی ما به حساب می آید[5].

به هر حال در رابطه با ورزش ، به هر صورت و نوعی که باشد ، مقرّراتی حاکم است که رعایت آن مقرّرات و ضوابط موجب خواهد شد که اولاً : ورزش جنبه ی پرورش جسمی و روحی و ثانیاً جاذبیّت لازم و ثالثاً : سلامت افراد ورزشکار و محیط ورزشی را ایجاب کند . این مقرّرات در رابطه با هر رشته ی ورزشی متفاوت است و تحت ضوابط خاصّی است که بعضاً جنبه ی بین المللی دارد . روی آوردن به ورزش و خودداری از سستی و تنبلی در کلام شعرای فارسی زبان نیز دارای سابقه است از جمله وحشی بافقی یزدی ، نظامی ، خواجوی کرمانی ، سعدی ، حافظ و… .

و شعر معروف ابوالقاسم فردوسی زینت بخش تمام محافل ورزشی است .

زنیرو بود مرد را راستی زسستی کژی آید و کاستی

 

طرح تحقیق :

1- عنوان تحقیق : بررسی مبانی فقهی و حقوقیِ امور ورزشی

2- بیان مسأله تحقیق : هر روزه از روزنامه ها ، پایگاه های خبری ، و رسانه های گروهی از بازیهای ورزشی آگاه می شویم که : در مسابقات ورزشی فلان کشور مغلوب یا پیروز شد نگارنده هر روز در فضای ذهن خویش سؤالاتی برای او مطرح بود که آیا این ورزشها دارای مقرّرات و قوانینی هستند ؟ آیا در فقه اسلامی از ورزش سخن به میان آمده است ؟ آیا کشور ایران در وضع قوانین بین المللی دخیل است ؟ آیا تمام افرادی که به نوعی با ورزش در ارتباط هستند دارای مسؤلیت مدنی و کیفری هستند ؟ چرا شطرنج را بعضی فقها حرام و برخی آنرا جایز می دانند ؟ چرا حضرت امام اوّل به حرام بودن شطرنج و بعد نظر خود را تغییر داده و به جایز بودن آن فتوا داده اند ؟ در این پایان نامه سعی شده است که به پاسخ این مسأله که آیا مبانی فقهی که عبارتند از قرآن ، سنّت ، اجماع ، عقل و همچنین مستندات حقوقی و آیا در قانون اساسی از ورزش به صراحت نام برده شده است یا اینکه مشروعیّت خود را به طور غیر مستقیم از قانون اساسی به دست می آورد که به بررسی این سؤالات می پردازیم :

3- روش تحقیق : کتابخانه ای است .

به لحاظ گردآوری اطلاعات ، از طریق کتابخانه ای ، اسناد گوناگونی مورد استفاده ی پژوهشگر قرار می گیرد که عبارت از : کتاب ها یا نوشته های خطی و دستنویس یا تایپی که به عنوان سند مادر شناخته می شوند و با یک یا چند نقل قول به آنها استناد داده می شود ، اسناد اصل نامیده می شوند .

این اسناد معمولاً به امانت داده نمی شوند ، پژوهشگر می تواند در داخل کتابخانه با مراجعه ی مستقیم به سند یا کپی برداری و عکسبرداری از آن استفاده کنند .

مهمترین ابزار گردآوری اطّلاعات ، فیش برداری ، حفاظت فیش ها و انتظام آنها و قرار دادن در جای مخصوص و دسته بندی و طبقه بندی فیش ها بوده است .

منابع در روش میدانی عبارت از : 1- مصاحبه ، 2- مشاهده ، 3- پرسشنامه می باشد .

در این پایان نامه ، از کتاب ها و اسناد اصل ، کتاب های رایانه ای ، سیستم های اطّلاع رسانی ، مقاله ها و مجلّه ها بهره برداری شده است .

4- هدف تحقیق :

الف- هدف کلی

آشنایی با قوانین و مقرّرات ورزش و مبانی و مستندات فقهی و حقوقی آن

ب- اهداف جزئی :

1- خطای ورزشی و مسؤلیتها در ورزش

2- مبانی فقهی اسپانسر و تبلیغات و نقش رسانه ها در این خصوص

3- ورزش در فقه اسلامی

4- مبانی فقهی و حقوقی مسابقه ها و بازی با شطرنج

5- ضرورت و اهمیّت انجام تحقیق :

علّت اصلی تدوین این پایان نامه ، افزایش معلومات نگارنده در مباحث حقوقی و به خصوص مبانی فقهی در امور ورزشی می باشد . و با اینکه ورزش همیشه در زندگی بشر دخیل است ولی به این موضوع کمتر توجّه شده است . شاید این اثر قدمی باشد جهت افزایش بصیرت افراد جامعه اسلامی در این خصوص ، فایده ی دیگر خدمتی ناچیز به جامعه ی علمی مخصوصاً علوم انسانی شاخه ی الهیّات باشد .

6- فرضیه و سؤالات تحقیق :

1- منظور از مسؤلیت مدنی و کیفری در امور ورزشی چیست ؟

2- نگاه کردن خانمها به فیلم های ورزشی و شرکت آنان در ورزشگاهها از نظر فقهی چه حکمی دارد و مبنای آن چیست ؟

3- سبق و رمای? چیست ؟

4- مفهوم قمار و ادله های حرمت قمار کدام است ؟

5- مبانی فقهی شطرنج و دیدگاه شیعه و اهل سنّت در این خصوص کدام است ؟

7- پیشینه ی تحقیق :

یکی از مسائل مهم در امر تحقیق ، پیشینه ی آن است ، لذا لازم است تا در مورد پیشینه ی موضوع پایان نامه مطالعه شود .

برخی از آثار نوشتاری عبارتند از :

الف- کتابهای نگارش یافته

1- حقوق ورزشی (ورزش و مسئولیتهای قانونی آن ) / نوشته ی حسین آقائی نیا ، چاپ اوّل ، تهران 1369 ه .ش .

در این کتاب به حقوق ورزشی و قواعد عمومی حقوقی جزا و همچنین در مورد حوادث ناشی از عملیات ورزشی و مسئولیتهای مدنی در ورزش می پردازد و به نتیجه ای که این نویسنده رسیده است : موضوع علم حقوق نهایتاً جرم ، شبه جرم ، خطا ، مسئولیت ، مجازات ، محکومیت با جبران خسارت و مسائلی از این قبیل می باشد و ... .

مدیریتهای ورزشی با وقوف به واقعیتهای حقوقی با بینشی گسترده تر انجام وظیفه نمایند نهایتاً جامعه ورزشی از ضایعه و تعرض مصون بماند .

2- الزامهای خارج از قرارداد ، ضمان قهری ، ج 1 / نوشته ی ناصر کاتوزیان ، انتشارات دانشگاه تهران ، 1376 .

در قسمتی از این کتاب به مسئولیت های مدنی ناشی در ورزش و به خطای ورزشی و اثر آن در روابط حقوقی مطرح می کند و اینکه اجرای قواعد عمومی در ورزش ممکن نیست ، زیرا پاره ای از جرائم مانند ضرب و جرح، در این زمینه مباح و گاه ممدوح است . و معیار تعیین خطای ورزشی « رفتار ورزشکاری آگاه و محتاط در شرایطی است که فعل زیانبار واقع می شود و به مسئولیت کیفری هم اشاره دارند .

3- مبانی حقوقی ورزشها ، نویسنده : چامپیون ، جونیور ، مترجم : حسین آقائی نیا ، چاپ اوّل ، انتشارات کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران 1374 .

 

---

1- مجموعه کلمات قصار حضرت رسول اکرم (ص) ، مترجم : پاینده ، ابوالقاسم ، نهج الفصاح? ، ص 413 .

2- قمی ، عباس ، مفاتیح الجنان ، فرازی از دعای کمیل ، ص 107 .

3- آیت ا... خمینی ، صحیفه ی امام ، 18/151 .

1- درباره ی « حقوق ورزشی » در بخش اول توضیح خواهیم داد .

1- نجفی توانا ، علی ، « قوانین و مقررات و جرایم ورزشی ، نشریّه : ورزش دانشگاه انقلاب : 18 ص 2 . »

مبانی نظری وپیشینه تحقیق ملاک همسر گزینی برای زندگی مشترک

مبانی نظری وپیشینه تحقیق ملاک همسر گزینی برای زندگی مشترک

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

 

2ـ6ـ تاریخچه ازدواج:

طبق تحقیقات مردم شناسان، ازدواجها به صورت ها و اشکال مختلف معتبر و نافذ می شود که از جمله شایع ترین آنها قرارداد، مبادله کالا، حقوق مساوی در مورد یک زن دیگر، ازدواج مقدس و برقرار کردن خانه مشترک می باشد. تاریخچه ازدواج و طلاق در دنیای غرب از زمانهای قدیم تا عصر حاضر متاثر از دو جریان می باشد اول: آزادی نسبی زنان از سلطه بی چون و چرای پدران وشوهران و دوم: اهمیت یافتن ابعاد و اهمیت روانی ازدواج در مقایسه با کاهش ابعاد اجتماعی خانواده در میان یهودیان قدیم ازدواج یک وظیفه مذهبی است. به تصریح تالمود «هر انسانی که ازدواج نکند نفرین شده و مطرود خداوند است.» گرچه دلایل و موجبات اختصاصی طلاق در هر دوره خاص بین یهود متفاوت بوده ولی در هر دوره مرد می توانسته هر وقت اراده کند زن خود را طلاق دهد. حقوق زن برای طلاق بسیار محدود و برحسب دوره های تاریخی قدیم یهود متفاوت بوده است. یونانیان باستان ازدواج را هم یک مسوولیت مدنی و هم یک وظیفه دینی می دانسته اند. ازدواج بوسیله قرارداد بین خانواده انجام می شد و شوهر و پدر حاکمیت مطلق بر زن و فرزندان خود داشته اند. اگرچه این حق با گذشت زمانی رو به کاهش رفته است. هم زن و هم شوهر می توانسته طلاق بگیرند. ولی طلاق برای مرد خیلی سهلتر از طلاق برای زن انجام می شد. رومی های قدیم که ترکیبی از قبایل متعدد بودند برای خواص و عوام، تشریفات جداگانه ای در مورد ازدواج داشته اند و شکلهای مختلفی از ازدواج بین خواص مرسوم بود. گرچه طلاق در هر نوع از ازدواج فرق می کرد ولی به هر حال وجود داشت، و بارضایت هر دو طرف یا در صورت درخواست یک طرف قابل انجام بود. (معنوی و فدایی 1362 نقل از جعفری)

مسیحیت تاثیر شگرفی در امر ازدواج و طلاق بوجود آورده است. «سن پل» از حواریون حضرت مسیح طرز تفکر مسیحی را راجع به ازدواج بیان نمود:

«بهتر است ازدواج کنی تا اینکه در آتش بسوزی» آگوستین در قرن چهارم میلادی به این رویه و طرز تفکر شکل داد و قوام بخشید. وی تصریح نمود که ازدواج سنتی مقدس و غیرقابل برگشت است؛ و طلاق در این امر مقدس جایز نیست. در ممالک شرقی نیز نهادهای ازدواج و طلاق که بیانگر سلطه بی چون و چرای پدران و شوهران بر دختران و زنان خود بود با فتوحات آیین اسلام تغییرات کلی و مهمی پیدا کرد. قوانین حاکم بر ازدواج و طلاق در ممالک اسلامی به طور عمده بر اساس شریعت اسلامی است که منشا آن را قرآن، احادیث و اجتهاد علما تشکیل می دهد. چارچوب این قوانین، عبارت صریح کتاب مقدس، قرآن می باشد. که وظیفه مرد را حمایت از زن و وظیفه زن را در قبال شوهر اطاعت و صمیمیت قرار می دهد. به طور کلی امروز در اکثر ممالک کاتولیک و ارتودکسی دنیا که حدود یک میلیارد نفر از جمعیت جهان را تشکیل می دهد، ازدواج جنبه مقدس و الهی خود را حفظ کرده و برگشت ناپذیر است. در بعضی ممالک کاتولیک مانند فرانسه که قوانین جهت طلاق وجود دارد. این قوانین بسیار سخت بوده و به سادگی اجازه طلاق نمی دهند (همان منبع)

2ـ7ـ تعریف ازدواج :

ازدواج، عملی است که، پیوند دو جنس مخالف را بر پایه روابط پایای جنسی موجب می شود، بنابراین، رابطه دو فرد از یک جنس چه به صورت موقت و چه دائم ازدواج خوانده نمی شود. از سوی دیگر، در تعریف ازدواج روابط جسمانی بین دو انسان از دو جنس مخالف بخودی خود کافی بنظر نمی رسد، چه ازدواج مستلزم انعقاد قراردادی اجتماعی است که مشروعیت روابط جسمانی را موجب گردد. (ساروخانی 1370)

ازدواج، یعنی جفت و همسر گرفتن، در حقیقت، قرارداد رسمی برای برقراری ارتباط جنسی بین یک مرد و یک زن به طور مشروع و قانونی، بطور کلی ارتباط جنسی مرد و زن به دو صورت است: یکی آنکه، در دایره قانونی (که ازدواج نامیده می شود) و اولین شرط برای بقاء موجودات است. و دیگری خارج از محیط قانون، (ارتباط خارج از قانون یا به صورت معامله دریافت مزد انجام می شود که عمل آن مزموم است و روسپی نامیده می شود و یا بدون دریافت مزد که عمل منافی عفت تلقی می شود) انجام می گیرد. (حجازی، قدسیه 1358 نقل از جعفری )

ازدواج در اغلب اجتماعات از نظر قانونی به عنوان اتحاد و همبستگی بین دو نفر از جنس مخالف تعریف می شود، که هدف آن برآوردن نیازهای جنسی دو طرف و نیز حمایت از فرزندانی است که، در نتیجه آن حاصل می شود. (معنوی وفدایی 1362 نقل از جعفری)

2ـ8ـ فلسفه ازدواج:

ممکن است بعضی از افراد که عمق فلسفه ازدواج و تشکیل زندگی را درک نکرده اند، بگویند: «ما شهوت جنسی مان را از راههای گوناگون دیگر غیر از ازدواج، رفع می کنیم و این میل و خواهش را با وسایل دیگر ارضاء می نماییم. دیگر چه نیازی به پذیرفتن مسئوولیت ازدواج است؟!»

در پاسخ به این عقیده و سوال باید گفت: محصول و ره آورد ازدواج فقط دفع شهوت جنس و ارضاء این غریزه نیست، این یکی از فایده های ازدواج است و فضیلت و ارزش و اهمیت فلسفه و ره آورد ازدواج و تشکیل خانواده، علاوه بر ارضاء غریزه جنسی، تعهد و تکامل رشد و شخصیت و آرامش خاطر، فوائد ارزنده دیگری است که، برای انسان به ارمغان می آورد. متعهد شدن در برابر همسر و خانواده ، برای انسان بزرگواری و احساس مسئولیت اجتماعی بوجود می آورد و بسیاری از لیاقتها و استعدادهای نهفته درونی او را بارور و بالنده می کند. (مظاهری 1374)

فلسفه ازدواج را در اموری می توان مشاهده کرد که، صبغه اجتماعی دارند، قرآن به مساله سکون نفس، آرامش خاطر و ارضاء روحیه یارگزینی و همسر خواهی توجه داده، می فرماید: «از نشانه های رحمت الهی نسبت به شما این است که از جنس خودتان همسری برای شما آفرید تا در سایه عشق و محبت او آرامش خاطر و سکون نفس بدست آورید.» (روم آیه 21)

نکات دیگری نیز در سوره مبارکه بقره آیه 187 و سوره مبارکه الزمر آیه 6 به آن اشاره شده است .

1) همسر موجب آرامش درون است .

2) همسرگزینی باید بادقت خاص صورت پذیرد زیرا کسی می تواند مایه آرامش خاطر باشد که همسر واقعی باشد نه همسر نما .

3) همسری می تواند همسری واقعی بوده و نقش اساسی را در زندگی ایفا کند که در قدم اول با آرامش آفرین برتر در ارتباط باشد که آرامش آفرین واقعی خداست. و او موجب پیدایش این خواسته گرانبها در دلهاست:

الا بذکرا... تطمئن القلوب (سوره رعد آیه 32)

4) تنها دارا بودن ایمان، در آرامش آفرینی کافی نیست، بلکه همسر باید با آدمی احساس یکرنگی درونی، احساس الفت و مانوسیت باطنی کند. بنابراین همسری را می توان واقعی خواند که محبت و صمیمیت و دوستی نیز در کانون دل او موج زند.

5) همسر را خدا آفریده، پس در انتخاب و دستیابی بدان باید معیارهای اساسی مورد نظر نظام الهی را منظور داشت و باید در رهنمودهای قرآن و سیره خلیفه گان او دقت کرد.(شفیعی مازندرانی 1377)

2ـ9ـ هدفها و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده:

در اسلام، ازدواج امر آگاهانه، تعهد آفرین، شرعی و الهی ودر نتیجه هدفدار است برخلاف غرب، که ازدواج در آن برای ارضای غریزه، پاسخ به برق عشق، نجات از تنهایی و ... صورت می گیرد، اهداف تشکیل خانواده در اسلام بسی فراتر از اهداف حیوانی و خلاصه شدن آن در اقناع غریزی است. و در آن علاوه بر جنبه فوق اهداف دیگر نیز تعقیب می شود: (قائمی 1377)

مبانی نظری وپیشینه تحقیق تئوری صف خط انتظار

مبانی نظری وپیشینه تحقیق تئوری صف خط انتظار

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

-1- تئوری صف

صف یک خط انتظار است، مانند انتظار مشتریان پشت کانترهای سوپر مارکت. تئوری صف یک تئوری ریاضی برای خطوط انتظار می‌باشد. بطور کلی تئوری صف به دنبال استفاده از مدلسازی ریاضی و تجزیه و تحلیل سیستمی است که بتواند به نحو مطلوب به تقاضاهای تصادفی خدمت‌رسانی کند.یک مدل صف به طور کلی بیانگر دو مطلب است:

1- موقعیت فیزیکی سیستم از طریق مشخص کردن تعداد و آرایش خدمت دهندگان که به مشتریان سرویس می‌دهند.

2- ماهیت تقاضاها را می‌توان از طریق متغیر گرفتن فرآیند ورود به سیستم و همچنین نحوه سرویس‌دهی به مشریان، مشخص کرد.

برای مثال در زمینه ارتباطات کامپیوتری، یک کانال ارتباطی ممکن است یک سرور باشد و پیام نقش مشتری را ایفا کند. زمان تصادفی که پیامها در انتظار ورود به کانالهای ارتباطی هستند در واقع ورود به فرایند است و زمانی که طول می‌کشد تا پیامها از داخل کانالها عبور کنند فرآیند سرویس دهی می‌باشد. مثال دیگر، هنگامیکه یک برنامه ریز(مشتری) در یک ترمینال نشسته و در انتظار این است که بتواند از CPU (سرور) استفاده کند. زمان ورود و میزان خدمت دهی هر دو تصادفی هستند. مدل از طریق تجزیه تحلیلهای ریاضی پارامترهای مد نظر ما را پاسخ می‌دهد. پارامترهایی نظیر مدت زمان انتظار در صف و سیستم، مدت زمان خدمت دهی، طول صف و غیره.

هنر تئوری صف در این است که ابتدا یک مدل ساده بسازد و سپس با استفاده از تجزیه تحلیلهای ریاضی نتایج بدست آمده را با نتایج واقعی مقایسه کند و با افزودن جزئیات لازم به مدل، مدل ساخته‌شده را با سیستم واقعی هماهنگ کند. (B.Cooper, 2000,1496-1498)

 

2-2-2- تاریخچه

نظریه صف‌بندی به منظور تهیه مدلهایی برای پیش‌بینی رفتار سیستمهایی که سعی دارند به درخواستهای تصادفی سرویس دهند، تکامل یافته است اما نه به طور غیر طبیعی، از اینرو مسائل اولیه‌ای که مطالعه شده‌اند تراکم درخواست مکالمات تلفنی بوده است. محقق پیشگام این نظریه، ریاضیدان دانمارکی ارلانگ بوده است که در سال 1909 نظریه احتمالها و مکالمات تلفنی را منتشر کرد. ارلانگ در کارهای بعدی‌اش مشاهده کرد که یک سیستم تلفن عموماً به یکی از دو صورت زیر مشخص می‌شود:

1- ورودی پواسون، زمانهای اشغال نمایی و با‌جه‌های چندگانه (سرویس دهنده‌ها)

2- ورودی پواسون، زمانهای اشغال ثابت و یک باجه.

ارلانگ بانی اندیشه‌ تعادل مانا، به منظور معرفی آنچه اصطلاحاً تعادل معادلات حالت نامیده می‌شود و نیز اولین بررسی کننده بهینه‌سازی سیستم صف‌بندی بوده است.تحقیقات مربوط به کاربرد این نظریه در مورد تلفن بعد از ارلانگ ادامه یافت.

در سال 1927 مولینا کاربرد نظریه احتمال در مسائل اساسی تلفن را منتشر کرد که به دنبال آن یک سال بعد تورنتون فری احتمال و استفاده‌های آن در مهندسی را منتشر کرد که در آن بیشتر کارهای پیشین ارلانگ تعمیم داده شده است. در اوایل سال 1930 فیلیکس پولاچکبعضی کارهای پیشینیان برای ورودی پواسون، خروجی دلخواه و مسائل یک باجه‌ای و چند باجه‌ای را دنبال کرد. در همان ایام کار دیگری در روسیه به وسیله کولموگروف و خینچین، در فرانسه به وسیله کروملن و در سوئد بوسیله پالم انجام گرفت.

نخستین فعالیتها در نظریه صف‌بندی نسبتاً به کندی انجام می‌گرفت، اما از سال 1950 به بعد روند آن تغییر نموده و در این اواخر کارهای بسیار زیادی در این زمینه انجام شده است. ( شاهکار، 1372،50)

2-2-3- برخی از کاربردهای گوناگون تئوری صف

1- سوپرمارکت:

چه مدت مشتریان در پشت صندوقها منتظر می‌مانند؟ در زمانهای شلوغی فروشگاه چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا تعداد صندوقها کافی است؟

2- سیستم تولیدی:

یک ماشین محصولات مختلفی تولید می‌کند. مدت زمان تولید محصول چقدر است؟ آیا اضافه کردن یک ماشین جدید به صرفه است؟ چگونه باید سفارشات را اولویت بندی کرد؟

3- اداره پست:

در اداره پست باجه‌های متفاوتی هستند. آیا این باجه‌ها کافی هستند؟ آیا به خوبی می‌توانند پاسخگوی متقاضیان باشند؟

4- پارکینگها:

هنگامیکه می‌خواهیم در جلوی یک سوپر مارکت پارکینگ جدیدی احداث کنیم، اندازه این پارکینگ چقدر باید باشد؟

5- مرکز تلفن شرکتهای بیمه:

زمانیکه سوالهای بیمه‌شوندگان از طریق مرکز تلفن پاسخ داده می‌شود. این مرکز تلفن یک ساختار تیمی دارد که هر تیم به مشتریان در مناطق خاص کمک می‌کند. چه مدت مشتریان باید انتظار بکشند تا بتوانند با اپراتور ارتباط برقرار کنند؟

 

6- ابرکامپیوترها:

برای بسیاری از پرداختهای مالی کامپیوترها بایدبه ابرکامپیوترها متصل شوند. آیا این ابرکامپیوترها ظرفیت پاسخگویی به آنها را دارند؟

7- مهندسی ترافیک:

چگونه می‌توان حجم ترافیک در شهرها را کاهش داد؟

8- استفاده در تلسکوپهای WIYN:

چگونه می‌توان با استفاده از مبانی تئوری صف باعث بهبود عملکرد تلسکوپها شد .
(Boroson& Eta1,1996,1)

2-2-4- مشخصه‌های فرآیند صف‌بندی

یک سیستم صف‌بندی را می‌توان چنین توصیف کرد که متقاضیان برای اخذ سرویس مراجعه می‌کنند. اگر ارائه سرویس بلافاصله مقدور نباشد منتظر می‌مانند و بعد از اخذ سرویس سیستم ترک می‌کنند. شمای این چنین سیستم پایه‌ای را می‌توان با شکل 2-1 نشان داد. با اینکه نمودار هر سیستم صف‌بندی را می‌توان به این صورت مشخص کرد، اما روشن است که نمایش نسبتاً دقیق یک چنین سیستمی به مشخص کردن فرآیندهای زیر بنایی نیاز دارد. ( شاهکار،1372،51)

2-2-4-1- الگوی ورود متقاضیان

منظور از الگوی ورود مشتری، نوع ارتباط بین ورود مشتریان می‌باشد. الگوی ورود مشتریان دارای مشخصه‌های زیر می‌باشد:

- نوع ورود: ورود مشتریها می‌تواند به صورت انفرادی یاگروهی صورت بگیرد. درمورد ورودیهای گروهی (مثلاً ورود مشتریانی که همزمان به وسیله اتوبوس وارد یک مهمانخانه بین راه می‌شوند) غالباً با دو موضوع سرو کار داریم: یکی زمان بین دو ورود متوالی گروهها و دیگری تعداد مشتریان هر گروه.

- زمان بین دو ورود: این زمان می‌تواند ثابت (قطعی) و یا احتمالی باشد که در صورت احتمالی بودن باید نوع توزیع آن مشخص شود.

- همگن بودن یا نبودن بر حسب زمان: به عبارت دیگر ورود مشتری به سیستم می‌تواند از زمان مستقل بوده و یا به آن وابسته باشد. یک کمیت مفید برای بررسی الگوی ورود مشتری، آهنگ ورود مشتری است که طبق تعریف میانگین تعدادمشتریانی است که در واحد زمان وارد سیستم می‌شوند. آهنگ ورود مشتری را معمولاً با نشان می‌دهند. بدیهی است که برابر با عکس میانگین زمان بین دو ورود متوالی است.

در مورد الگوی ورود مشتریان ذکراین نکته ضروری است که باید بین مراجعه مشتریان و ورود مشتریان به سیستم تفاوت قائل شد. به عبارت دیگر رفتار مشتری هنگام مراجعه به سیستم ممکن است به یکی از صورتهای زیر باشد

مبانی نظری وپیشینه تحقیق نظریه های شخصیت و تیپ شخصیتی

مبانی نظری وپیشینه تحقیق نظریه های شخصیت و تیپ شخصیتی

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

 

شخصیت از واژه لاتین پرسونا گرفته شده است که به نقاب هنر پیشه‌ها در نمایش اشاره دارد. روان شناسی شخصیت به آنچه معمولا به ماهیت انسان مربوط می‌شود می‌پردازد، نظریه پردازان شخصیت به کلیت انسان می‌پردازند و تلاش می‌کنند تا روابط پیچیده میان جنبه‌های مختلف کنش انسان و روابط پیچیده ی بین انسانها را بررسی ‌کنند آنان معتقدند که شخصیت انسان به صورت یک کل سازمان یافته عمل می‌کند و در پرتو چنین کلیت و سازمانی نیز باید شناخته شود. در لغت شخصیت این معنا مستتر است که هر فردی واحد منحصر به فرد و به اصطلاح عوام تک است و هیچ شخص دیگری را نمی‌توان یافت که کاملا شبیه او باشد.

 

2-2 تعاریف شخصیت

هر فرد پدیده ای منحصر به فرد و یگانه است و نظریه پردازان شخصیت می‌کوشند تا روابط پیچیده بین ابعادمتفاوت کردار فرد را دریابند،با مطالعه شخصیت افراد خصوصیاتی که بر اساس آن فردی از فرد دیگر متمایز می‌شود روشن می‌گردد (شاملو 1372، ص 13)

برخی از روانشناسانی شخصیت جبنه‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیک رفتار آدمی‌را مطالعه کرده و روش‌های مناسب آن را به کار می‌برند برخی دیگر به مشاهده و بررسی رفتار مشهود فرد می‌پردازند برخی شخصیت را بر حسب خصوصیاتی نظیر فرآیند ناهشیاری می‌دانند، از جمله روانشناسی نسبی که شخصیت را بر اساس صفت بارز یا رگه‌های مشخص شخصیتی تفسیر و توجیه می‌کند کاتل می‌باشد. (شاملو، 1372، ص 15 و 14)

اریک فرم در تعریف شخصیت چنین می‌گوید: شخصیت مجموع کیفیت‌های موروثی و اکتسابی است که او را منحصر به فرد می‌کند (لارنس، 1994)، ص 50 )

شخصیت بیانگر آن دسته از ویژگی‌های فرد یا افراد است که شکل الگوهای ثابت فکری، عاطفی و رفتاری آنهاست. نظام مورد بررسی ما شامل تفکر، عواطف و رفتارهای بیرونی (قابل مشاهده)است، به ویژه ارتباط این سه جنبه با یکدیگر در ساختن شخصیتی بی مانند و منحصر به فرد بسیار با اهمیت است. پروین و جان (جوادی 1381) ص 4)

همچنین می‌توانیم بگوییم که شخصیت مجموعه ای از ویژگیهای پایدار و بی نظیر است که ممکن است در پاسخ به موقعیتهای مختلف تغییر کند.

شولتز و سیدنی الن(محمدی 1378)، ص 15)

هنگامی‌که روان شناسان درباره شخصیت صحبت می‌کنند. مقصودشان مفهومی‌پویاست که بیانگر رشد و تکامل کل سیستم روانی شخص است یعنی به جای توجه به اجزا به کل توجه می‌کند، تعریفی که گوردن آل پرت حدود 50 سال پیش برای شخصیت ارائه کرد هنوز زبانزد همگان است که گفت: شخصیت، همان شخصیت پویا در درون فرد است که از سیستم‌های روانی و فیزیکی تشکیل شده و تنها عاملی است که تعیین کننده سازش فرد با محیطش می‌باشد.

رابینز (پارساییان و اعرابی1379)

شخصیت فرد مجموعه ای نسبتا با ثبات از مشخصات، تمایلات، خلق و خوی که مجموعه عوامل تعیین کننده تشابهات و تفاوتهای رفتاری است .

(سالواتور، 1989 ، صفحه 243) (نوری تاجر،1375)

یونگ شخصیت هر فرد را محصول تاریخ قرون و اعصار جدید او می‌داند و به نظر وی ساختار شخصیتی عبارتست از چند سیستم جدا اما مربوط به هم که مهمترین این سیستمها عبارتند از ایگو، ناخود آگاه شخصی، عقده‌های آن ناخود آگاه جمعی ارگی تایپ‌های آن ارگ‌ها، ، پرسونا،آنیما، سایه ، آنیموس⁹.

 

2-3 حوزه‌های شخصیت

حوزه‌هایی که نظریه‌های شخصیت باید به آن بپردازد به شرح زیر است.

1) ساختار یا واحدها یا سنگ بنای شخصیت

2) فرآیند‌ها یا جنبه‌های پویای شخصیت از جمله انگیزه‌ها

3) نمو رشد یا این که انسان چگونه به صورت انسان ویژه ای که هر کدام از ما هستیم

4) آسیب شناسی یا ماهیت و علل کنش ناسازگار ناسازگارانه ی شخصیت

5) تغییر یا این که افراد چگونه تغییر می‌کنند و چرا بعضی اوقات در برابر تغییر مقاوم هستند و یا قادر به تغییر نیستند.

 

2-3-1 ساختار

نظریه‌های شخصیت را می‌توان با توجه به مفاهیمی‌که برای پاسخگویی به سوالات چه چیز، چطور، چرا به کار می‌برند مقایسه کرد در واقع مفهوم ساختار به جنبه‌های پایدارتر مقاوم تر و شخصیت اطلاق می‌شود در این برداشت ساختارها با اجزاء بدن یا مفاهیم مثل اتم و مولکول قابل مقایسه اند مفاهیمی ‌ساختاری مفاهیمی ‌مثل پاسخ، عادت، صفات و تیپ را در نظر می‌گیرد.

مفهوم تیپ با دسته بندی تعداد قابل توجهی از صفات مختلف معنی پیدا می‌کند و در مقایسه با مفهوم صفت به نظم و عمومیت بیشتری در رفتار دلالت می‌کند وقتی فردی درجه ای از صفت خاصی را دارد در تیپ خاصی قرار می‌گیرد مثل تقسیم بندی افراد به درونگرا و برون گرا یا طبقه بندی افراد بر حسب این که به دیگران گرایش دارند یا دوری می‌کنند.

پروین و جان (جوادی 1381)

2-3-2 فرآیند

به جز روش ساختاری می‌توان آنها را از نظر مفاهیم پویا و انگیزشی مورد استفاده در توجیه رفتار نیز باهم سنجید سه نوع مفهوم سازی در انگیزش مورد توجه روان شناسان شخصیت بوده است انگیزه‌های مبتنی بر لذت، انگیزه‌های رشد، (خود شکوفایی) و انگیزه‌های شناختی.

انگیزه‌های لذات گرایانه بر کسب لذت و دوری از درد استوار است که خود به دو دسته کاهش کنش و الگوهای مشوق تقسیم می‌شوند در کاهش تنش این نیازهای زیستی درون ارگانیسم هستند که موجب تنش می‌شوند و فرد با ارضاء این نیازها در صدد کاهش تنش بر می‌آید، اصطلاح سائق معمولا در مورد این تنش‌ها معنی پیدا می‌کند. در مقابل این الگوها الگوهای مشوق قرار می‌گیرد که بر هدف‌ها، نتایج و انگیزه‌هایی که فرد در جستجوی آنهاست تاکید می‌شود.

دسته دوم نظریه‌های انگیزش بر تلاش ارگانیسم در دستیابی به رشد و خود بسندگی تاکید دارند. در این دیدگاه افراد در جستجوی رشد و به منصه ظهور رساندن توانائی‌های خود هستند حتی اگر به قیمت افزایش تنش تمام شود.

دسته سوم نظریه‌های انگیزشی نظریه‌های شناختی هستند، در این نظریه‌ها انگیزش، بر تلاش انسان در درک و پیش بینی رویدادهای جهان تاکید می‌شود. بر اساس این نظریه‌ها فرد به جای جستجوی لذت یا خود- بسندگی، نیاز به ثبات یا دانستن دارد.

2-3-3 رشد و نمو

یکی دیگر از مباحث مهم در روانشناسی شخصیت تاکید بر تفاوت‌های فردی ور شد ویژگی‌های منحصر به فردی است که موجب بالندگی ما شده است. معمولا عوامل تعیین کننده شخصیت به دو گروه تعیین کننده ی ارثی و محیطی تقسیم می‌شود.

- عوامل ارثی نقش عمده ای در تعیین شخصیت دارند و این تاثیر به خصوص در مورد ویژگی‌هایی است که خاص هر فرد است تحقیقات اخیر ثابت کرده اهمیت عوامل ارثی در ویژگی‌هایی چون هوش و خلق و خو بیشتر است تا آرمان و باورها و در کل ژن‌ها در ساختن موارد اشتراک و تفاوتهای افراد نقش مهمی ‌به عهده دارند.

- تعیین کننده محیطی و تاثیرات آن موجب شباهت افراد به یکدیگر می‌شود، همین طور تجارب افراد موجب می‌شود که هر یک، موجودی منحصر به فرد باشند در این میان فرهنگ بسیار حائز اهمیت می‌باشد، هر فرهنگ دارای باورها، شعائر و الگوهایی از رفتارهای اکتسابی است که نهادینه شده و مورد تایید قرار گرفته است. یعنی اکثر اعضاء یک فرهنگ، خصوصیات مشترکی را دارا هستند. فرهنگ بر کلیه جنبه‌های زندگی ما موثر واقع می‌شود، یعنی بر نحوه بیان نیازهایمان و نیز راه‌های ارضاء آنها، تجارب ما از هیجان‌های مختلف و نحوه بیان احساسات خود، نوع رابطه ما با دیگران و خودمان، غم و شادی، چگونگی کنار آمدن با مرگ و زندگی و دید ما نسبت به سلامت و بیماری اثر می‌گذارند.

طبقه بندی اجتماعی که در نتیجه ی عضویت فرد در فرهنگ ایجاد می‌شود، بدون توجه به گروه اجتماعی فرد جنبه‌های کمی‌از شخصیت قابل درک است. طبقه اجتماعی فرد از اهمیت ویژه برخوردار است عوامل تشکیل دهنده طبقه ی اجتماعی در تعیین پایگاه اجتماعی فرد نقشی که ایفا می‌کند، وظایفی که بر عهده دارد و امتیازاتی که از آن برخوردار است تاثیر می‌گذارد. خانواده نیز صرف نظر از شباهت‌هایی که به وسیله ی عوامل محیطی به وجود می‌آید، مانند عضویت در یک فرهنگ، طبقه ی اجتماعی به تنوع قابل توجهی در عملکرد شخصیتی اعضاء منجر می‌شود والدین گرم و مهربان یا سرد و خشن می‌توانند حمایت مفرط و یا حس مالکیت یا استقلال را ایجاد کنند والدین حداقل به سه شیوه تعیین کننده بر فرزندان خود تاثیر می‌گذارند.

 

مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش و اهمیت هنر

مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش و اهمیت هنر

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

 

نقش و اهمیت هنر

ادبیات و هنر از پدیده هایی هستند که همواره نقشی موثر در زندگی انسان داشته و از دیرباز مورد نظر فلاسفه، اندیشمندان و مربیان بوده است، چنانکه مکاتب گوناگون فکری، سیاسی و اعتقادی به هنر به منزله وسیله کارآمد جهت توسعه مفاهیم و معارف در جامعه و پرورش انسان به گونه ای متناسب با هدف های خود به کار گرفته اند. البته در بیان عوامل و علل اصلی پیدایش هنر، تفاوت نظر وجود دارد، چنانکه گروهی خاستگاه هنر را همان نیازهای اجتماعی و بر اساس تکامل اجزا تولید در روابط اجتماعی دانسته و عده ای بر غریزی بودن آن و ارتباطش با تمایلات و احساسات درونی انسان تاکید می ورزند. به هر حال این واقعیت که هنر به عنوان یکی از قدیمی ترین پدیده های انسانی و اجتماعی که در دوران مختلف و فرهنگ ها و جوامع گوناگون وجود داشته و در مراسم مذهبی و اجتماعی نقش بارزی را عهده دار بوده است، غالبا از اتفاق نظر کامل صاحب نظران برخوردار می باشد (احسانی،1382).

در زمان فیلسوفان یونانی راجع به هنر و کار هنری، بحث های متعددی شده است.افلاطون معتقد بود که شاعر به عنوان هنرمند، موجودی مقدس است و هرگز امکان ندارد شعری بسراید مگر اینکه به وی الهام شود. همین اندیسه را در آرای سنت آگوستین، حکیم الهی دوران وسطای غرب، نیز می توان ملاحظه کرد.او معتقد بود که خلاقیت هنری، الهام خدایی است. بعدها اسپینوازا آفرینش های هنری را نیز از نیروهای ماوراءالطبیعه جدا دانست و در اوایل قرن 19 افرادی نظیر شلینگ، شوپنهاور و هربارت ، آفرینش های هنری را در باب ضمیر ناخودآگاهی آدمی تبین کردند. ارسطو در کتاب شعر خود این عقیده را مطرح کرده بود که هنر می تواند موجب صافی روان، تزکیه نفس و تصفیه باطن گردد (منطقی ،1375).

امروزه هنردرمانی در گستره وسیعی در سطح بیمارستان های روانی، کلینیک های توانبخشی، اقامتگاه سالمندان و مدارس به کار گرفته می شود.دکتر جابر عناصری در کتاب " مردم شناسی و روان شناسی هنری " در قسمتی از تجربیات خود، در اثرات هنر درمانی در مراکز توانبخشی می نویسد : در کودکان معلولی که از ابراز عقاید خود به طور وضوح عاجزند، حرکات نمایشی را وسیله ای برای ابراز عقاید و احساسات خود و بیان مشکلات و علایقشان قرار می دهند. از طریق بازی نمایشی به سادگی می توان با این کودکان ارتباط برقرار کرد.بازی های نمایشی باعث رابطه حسنه با این کودکان می شود و این کودکان ضمن مقایسه رفتار و گفتار خود با اعضای دیگر به خودشناسی بهتری نایل می آیند و در میان گروه احساس مسئولیت می کنند و معیارهای گروه را حتی الامکان رعایت می کنند (منطقی ، 1375).

 

تعریف نمایش :نمایش مفهمومی است که یک هستی مطلق و یگانه ندارد و تعریف های متعددی برای آن ذکر شده است (جنینگز، 1987). هنر،فعالیت و اشتیاق یا غریزه انسانی که در نمایش تجلی می یابد، چنان در ژرفای تار و پود انسان و پی گرفت های وی تنیده شده اند که تعیین یک حد و مرز قاطع بین فعالیت های عام تر و نمایش تقریبا ناممکن است (تعاونی، 1382). بسیاری از مردم ، نمایش و تئاتر را با هم مرتبط می دانند اما در حقیقت این دو مفهموم متفاوتند. نمایش یک نجربه شخصی است (کلمه از واژه یونانی Draoمی آید به معنای I Do یا I struggle). تئاتر در ارتباط با تجربه با دیگران شکل می گیرد (واژه ای که از کلمه یونانی Theatronمی آید به معنای مکانی برای نمایش دادن (دیدن) (کاسون،2006). نمایش را می توان کنشی تقلیدی دانست،کنشی برای تقلید و بازنمایی رفتار بشر. عاملی که نمایش را نمایش می سازد، دقیقا بیرون و فراسوی واژه ها قرار دارد و عبارت از کنش یا عملکردی است که به اندیشه مفهوم مورد نظر پدید آورنده اثر، تحقق کامل می بخشد. هنر نمایش عینی ترین و ملموس ترین شکل باز آفرینی موقعیت ها و روابط انسانی است زیرا نمایش بر خلاف قالب های روایتی که بازگویی رویدادهای گذشته و خاتمه یافته گرایش دارند،در ابدیت زمان حال جاری است؛ در اکنون و اینجا نه در آن وقت ها و آن جاها (وینیکات، 1974). بالعکس، تئاتر اجرای آگاهانه یک متن یا یک موضوع از پیش تعیین شده است که هدف های متعددی را دنبال می کند؛تئاتر آموزش می دهد،ارشاد میکند،سرگرم میکندو نیز در دراه کشف جهان و الهام بخشیدن به تماشاگران گام بر میدارد. بنابراین تئاتر وسیله ای می شود که انسان توسط آن جان خود را تعریف می کند، یا از طریق آن از واقعیت های تلخ می گریزد (براکت،1977).

مبانی نظری وپیشینه تحقیق نگرش نسبت به تمایلات و رفتارهای جنسی انسان

مبانی نظری وپیشینه تحقیق نگرش نسبت به تمایلات و رفتارهای جنسی انسان

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

-3 قسمت سوم: نگرش‌ها و انتظارات جنسی

2-3-1 تاریخچه نگرش نسبت به تمایلات و رفتارهای جنسی انسان

در طول تاریخ، انسان، حداقل به منظور بقای نسل، ملزم و نیازمند به نزدیک و آمیزش جنسی بوده است. در اعصار گذشته، بشر به جای آنکه اطلاعات در مورد احساسات، تمایلات و رفتارهای جنسی خود را از علم و دانش به دست اورد، تنها تخیل، خرافه، ادبیات و نصایح مذهبی تحریف شده­ی الهی و غیرالهی بهره می­گرفت. بدین سان جنسیت و تمایلات جنسی از معمولی­ترین مجهولات عام و خاص و بزرگ­ترین تعارض بشر، بوده است. با ظهور اسلام، دیدگاه مبتنی بر وحی آسمانی، نسبت به تمایلات جنسی انسان به­طور کلی دگرگون شد. در نظام خانواده در چهارچوب ازدواج ارضای غریزه فطری و الهی جنسی، نه تنها مجاز، بلکه مستحب و گاه واجب شمرده شده و به زن و مرد هر دو، اجازه و امکان تمتع و تفرج از این غریزه فطری و الهی و ارضای این نیاز عینی و واقعی روانی به دو شکل ازدواج دائم و موقت، داده شده است، که به بهترین نحو انسان را از تعارضات اساسی و عقده­های پایدار زمینه ساز بیماریها و اختلالات روانی، ایمن و مصون نگاه داشته، سلامت فرد و جامعه را تضمین می­نماید. به­طور کلی تمایلات و رفتارهای جنسی همواره از دیدگاه علوم مختلف مانند پزشکی، فیزیولوژی، روان­شناسی، مردم­شناسی، جامعه­شناسی و مذهب­شناسی مورد بحث بوده است. اولین کتابی که مورد مطالعه علمی تمایلات و رفتارهای جنسی به چاپ رسید کتاب «آسیب‌های روانی جنسی» تالیف ریچارد ون کرانت ابینگ، روان پزشک آلمانی (1965-1886) بود. از دیگر پیشگامان مطالعه رفتار جنسی، هاولاک الیس و زیگموند فروید (1939-1886) را می­توان نام برد. الیس یک پزشک و روان­شناس بود که شرح مطالعاتش را در 7 کتاب به نام «روان­شناسی جنسی» در سالهای 1897 تا 1928، منتشر کرد. امروزه میل جنسی و سکس وسیله­ای است در خدمت تولید مثل نبوده بلکه بیشتر در جهت کسب اوج لذت جنسی و روانی و به عنوان یک بازی مفرح، مشروع و آرام­بخش تعریف می­شوند.

هر چند سکس مفهومی بین­المللی و جهانی است، اما به هیچ عنوان تفسیری واحد و تعبیری مطلق ندارد. واقعیت آن است که سکس و تمایلات جنسی تعابیری مشخص و تفاسیری خصوصی دارند، که همین تعابیر و تفاسیر منحصر به فرد نیز، در یک فرد ثابت، می­تواند از زمانی به زمان دیگر، ولو با اندک فاصله، متغیر، متنوع و گاه متفاوت و حتی متضاد باشند. این تعابیر و تفاسیر در قالبهای جهان شمول، از پیش تعیین شده و بدون تغییر نمی­گنجد (اوحدی، 1380).

 

 

2-3-2 نظریات روان­شناسان و روان­پزشکان مشهور در مورد انگیزه جنسی انسان

2-3-2-1 تمایلات و رفتارهای جنسی انسان از دیدگاه زیگموند فروید

فروید میل جنسی انسان را امری طبیعی و فیزیولوژیک همانند احساس گرسنگی و تشنگی و نیاز به هوا و آب و غذا و خوب می­دانست. او میل جنسی را چنین تعریف نمود: «میل جنسی عبارت ازمفهومی از یک تحریک بدنی و روانی است. منبع آن محرکی است که در یکی ازاعضای بدن وجود دارد و هدف آن ارضاء و به ثمر رساندن تحریک بدنی و روانی است. فروید در آغاز معتقد بود که میل جنسی تنها سائقه­ای است که منشا همه رفتارهای دیگر انسان است ولی پس از چندی در سال 1920 تئوری غریزه دوگانه جنسی و تهاجمی را مطرح ساخت و در بررسی­های نهایی خود، دو گروه بزرگ غریزی را مشخص کرد.

به اعتقاد فروید، انگیزش اساسی رفتار انسان، ماهیتی جنسی دارد. به عبارت دیگر، انسان موجودی لذت طلب است. از سوی دیگر، محدودیت­های عرف حاکم بر جوامع مانعی بر سر راه میل لذت­طلبی انسان است. فروید، روشهایی را شرح می­دهد که انسان بتواند با بهره­گیری از آنها، میان غریزه جنسی و محدودیتهای اجتماعی خویش، سازش خاصی را ایجاد کند. فروید، انگیزه یا میل جنسی را با دو واژه «معقول جنسی» و «هدف جنسی» توضیح می­دهد و منظوری را که میل جنسی در جهت دستیابی به آن است «هدف جنسی» می­نامند (کجباف، 1381).

2-3-2-2 تمایلات و رفتارهای جنسی انسان از دیدگاه آدلر

آدلر نیز همچون یونگ، انگیزه اصلی انسان را میل جنسی نمی­دانست و میل به قدرت و تحکیم و تثبیت «خود» مفهوم انگیزش انسان معرفی نمود و به موضوع «تنازع بقا» بیشتر از موضوع اسطوره­ها و سمبل­ها اعتقاد داشت. آدلر برخلاف فروید پدیده پرخاشگری غیرجنسی را مورد توجه قرار داده و این استعدادها را به صورت سادیسم- مازوخیسم در نظر نمی­گرفت بلکه از آن بعنوان «احساس حقارت» و «آزادی قدرت» یاد می‌کرد و فقط به جنبه­های معقول این پدیده­ها می­نگریست. آدلر برخلاف فروید معتقد بود که کشش فرزند به والد غیرهمجنس، زیستگاه جنسی ندارد بلکه واکنشی است که فرد در برابر احساس ضعف، انزوا و ترس از خود نشان می­دهد. بعدها این کشش به سوی فرد قوی­تر ممکن است به­صورت تملک شهوانی درآید و موجب عقده­های ادیپ الکترا به گونه­های واقعی گردد (اسلامی نسب، 1376، اوحدی، 1384، دژکام، 1384).

2-3-2-3 تمایلات و رفتارهای جنسی آزادیدگاه مزلو

مزلو همچون روانشناسان دیگر ارضای میل جنسی را برای بقای نسل لازم و ضروری می‌داند. در دیگاه مزلو، نیاز به ارضای حنسیهمردیف نیاز به پاسخگویی به انگیزش‌هایی همچون چون نیاز به به هوا، تشنگی، گرسنگی ونیاز به خواب در رده‌های نیازهای فیزیولوژیک یا همان نیازهای اساسی واولیه وزیربنایی انسان وهر موجود زنده دیگر می‌باشد. به اعتقاد مزلو، رابطه جنسی همچون عشق جایگاه ویژه‌ای در اصول روانشناختی انسان به خصوص انسانهایی با درجات بالای سلامت روانی دارد (دژکام، 1384).

مزلو در این باره می‌گوید: « اشتیاق به ارتباط جنسی نه تنها فیزیکی بلکه روانشناختی نیز هست وخود آن را پیامی به مثابه ذوق و شوق خاصی جهت خلوت کردن با محبوب بیان می‌کند. کیفیت ارضای جنسی و عاشقانه در افراد سالم با گذشت زمان تکامل می‌باید.

مزلو رفتار جنسی را در خود آگاهی فرد می‌داند که گاهی مقاصد و اهداف ناخودآگاه را براورده می‌سازد وریشه‌هایی در ناخودآگاهی دارد. مزلو، ارگاسم را در افراد سالم بااهمیت‌تر از ارگاسم در افراد عادی می‌داند. در افراد سالم ارگاسم اغلب یک تجربه ژرف اسرارآمیز است وبا این همه، این افراد نداشتن رابطه جنسی را به آسانی تحمل می‌کنند، زیرا در سلسله مراتب نیازها، عشق در مراتب بالاتری از میل و نیاز جنسی قرار دارد اما هنگامی که نیاز به عشق برآورده شد، نیازهای پایینتر نیزشادی‌آور خواهد بود (اسلامی نسب، 1376).

 

 

2-3-3 عوامل روانی جنسی

غریزه جنسی یکی از غرایز مهم بشری است. منشا بسیار از تحولات زندگی انسان واقع می‌شود. در اسلام میزان استفاده معقول و سنجیده از لذتهای دنیوی و معنوی برای انسان فطری و جز شئون سعادت وخوشبختی تلقی گردیده و خداوند خلقت انسان را بر اساس زوجیت قرار داده و برای هر یک ازمرد و زن همسری آفرید تا با کمک هم نیازهای یکدیگر را رفع کنند و آرامش روانی و محبت میان آن دو به وجود آید. خلقت انسان به شکل دوجنس مذکر و مونث را نکاح به عنوان امری ضروری و فطری میان مردو زن روشن می‌سازد.

رفتار جنسی متنوع است وجندین عامل آن را تعیین می‌کند. این رفتار تحت تأثیر روابط با دیگران شرایط زندگی وفرهنگ محیط اطراف قرار می‌گیرد. تمایلات جنسی، عوامل شخصیتی، ساختار زیستی و حس عمومی فرد از خویشتن، ارتباط تنگاتنگی دارد و شامل ادراک مردانگی یا زنانگی بوده و بازتاب تجارب رشدی فرد در مورد رابطه جنسی درطول عمرش است تمایلات جنسی هر شخص بستگی به چهار عامل روانی جنسی پیوسته به هم دارد، 1- هویت جنسی 2- نقش جنسی 3- جهت‌گیری جنسی 4- رفتار جنسی.

1- هویت جنسی

جنسیت به الگوی حصوصیات زیستی، کرموزوم‌ها و دستگاه تناسلی جنسی و دستگاه تناسلی داخلی، ترکیب غدد جنسی و خصوصیات ثانویه اطلاق می‌گردد. در رشد طبیعی این خصوصیات الگویی منجسم به وجود می‌آورند و به طوری که شخص در مورد جنسیت خود تردیدی ندارند و هویت جنسی به احساس مردانگی و زنانگی فرد گفته می‌شود هرکودکی تا سن2 تا 3 سالگی اعتقاد محکمی در مورد مونث یا مذکر بودن خود پیدا کند.

2- نقش جنسی

کودک پس از کسب هویت سعی می‌کند با الگوی‌گیری از والدین رفتار خود را متناسب با جنسیت خود بروز دهد. در هر فرهنگی یک سری رفتارهایی را متناسب با جنسیت مذکر یا مونث می‌دانند و فرد نیز پس از دست‌یابی به هویت به نمایش این رفتارها می‌پردازد.

مبانی نظری و پیشینه تحقیق رفتارهای تکانشی وتکانشگری

مبانی نظری و پیشینه تحقیق رفتارهای تکانشی وتکانشگری

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

تکانشگری:

خصوصیات شخصیتی می توانند نقش مهمی در توزیع تفاوت های فردی موثر در اختلالات متعدد را بازی کنند. یکی از خصیصه های شخصیتی که هم در جامعه بهنجار و هم در سطح بالینی می تواند مورد توجه قرار گیرد، تکانشگری است. رفتار های تکانشی جزء مهمی از رفتارهای روزانه ما هستند. این رفتارها که به آن ها، رفتارهای مخاطره آمیز یا مخاطره جویانه هم گفته می شود، طیف وسیعی از اعمالی را شامل می شود که روی آنها تامل کمتری صورت گرفته، به صورت نابالغ بروز می یابند، از خطر پذیری بالایی برخوردارند و در بسیاری از موارد در نهایت با وجود پاداش های آنی، عواقب نامناسبی را به همراه دارند ( مکری،1387). به عبارتی منظور از تکانشگری، "عمل بدون تفکر" و "عمل بدون ارزیابی پیامدها" است (اتلت ، 2007).

ویژگی های رفتار تکانشی

تکانشگری و رفتار تکانشی دارای سه ویژگی اساسی است که آن را از اصطلاحات مشابهی مانند بیش واکنشی جدا می کند. این رفتارها شتاب زده، برنامه ریزی نشده، بدون فکر و مستعد اشتباه هستند؛ در حالی که در بیش واکنشی به جای تاکید بر سرعت بروز عکس العمل، تاکید بر شدت و زمانی است که عکس العمل رخ می دهد (سوان و هولاندر، 2002 به نقل از اختیاری، رضوان فرد، و مکری،1387). همچنین نوع رفتارهای تکانشی برخلاف رفتارهای اجباری است که فرد بر وجود رفتار آگاهی دارد، و هدف از رفتار، نه کسب لذت، بلکه عموما دوری از یک اضطراب می باشد، همینطور متفاوت از رفتارهایی است که ناشی از نارسایی در داوری و تصمیم گیری است که در آن فرد در مرحله قضاوت اختلال دارد (مولر و همکاران، 2001).

فرایند تصمیم گیری یا برگزیدن یک گزینه از میان چندین گزینه، جهت مدیریت شرایط ایجاد شده، یکی از عالی ترین پردازش های شناختی به شمار می رود. تکانشگری، گونه ای ویژه از این فرایند می باشد، که به عنوان تصمیم گیری مخاطره آمیز شناخته می شود. این تصمیم گیری در شرایطی پردازش می شود که شخص با گزینه هایی روبرو می گردد که انتخاب آن ها باری از سود وزیان را در حال یا آینده به دنبال دارد. تصمیم گیری مخاطره آمیز اهمیت بالایی در زندگی فردی و اجتماعی افراد داشته، و اختلال در آن هسته اصلی پدیده تکانشگری و رفتارهای تکانشی را به دنبال دارد. رفتارهای تکانشی که در برخی رویکردها رفتارهای مخاطره آمیز نیز خوانده می شوند، عملکردهایی هستند که اگر چه تا اندازه ای با آسیب یا زیان های احتمالی همراه هستند، اما امکان دست یابی به گونه های پاداش را نیز فراهم می آورند.

رفتار تکانشی به وسیله تعاریف دارای وجه اشتراک و گاهی هم، متناقض تشریح شده اند. برخی از این تعاریف شامل: رفتار بدون تفکر کافی؛ عمل به غریزه بدون مهار ایگو و عمل سریع ذهن بدون دور اندیشی و قضاوت هشیار می باشند. بنابراین تکانشگری می تواند نقطه عطف بسیاری از اختلالات و آسیب های اجتماعی مثل خشونت، قمار، بازی های بیمارگونه، سوء مصرف مواد، رفتارهای پرخطر جنسی و اختلالات شخصیت مرزی و ضد اجتماعی باشد.

بنابر آنچه گفته شد، گاه تکانشگری را معادل کاهش ارزش تعویقی تعریف می کنند. یعنی تمایل به انتخاب پاداش های کم ولی سریع، در برابر پاداش های بزرگ تر ولی دیررس( ریچاردز، زانگ، میچل و دویت، 1999). بنابراین فردی که در برابر تاخیر در ارضاء شدن، حاضر به پذیرفتن مقادیر کمتری از پاداش می شود، تکانشگرتر است( لوگو،1998؛ هیمن، 1996).

ابعاد تکانشگری

تکانشگری دارای یک ساختار چند بعدی است که ابعادی مانند جهت دهی به زمان حال، کاهش تدریجی پاداش تاخیری، مهار گسیختگی رفتاری، خطر پذیری، هیجان طلبی، حساسیت به پاداش، مستعد بی حوصلگی بودن، لذت جویی، ضعف برنامه ریزی و... است. تکانشگری به عنوان صفت شخصیتی پایه (هرپرتز و سس، 1997) با تعیین کنندگی زیستی (هیث و دیگران، 1994 به نقل از اتلت و دیگران، 2007) هم در نظر گرفته شده است.

رفتارهای تکانشگری به عملکردهایی اطلاق می شوند که اگرچه با درجاتی از آسیب یا ضرر بالقوه همراهند، احتمال دستیابی به انواعی از پاداش های زود هنگام را نیز دارا می باشند. این رفتارها باید دارای سه ویژگی زیر باشند:

الف) انتخاب بین دو یا چند گزینه با پاداش احتمالی

ب) همراهی یکی از گزینه ها با احتمال رویداد عواقب و نتایج ناگوار

ج) نامعلوم بودن احتمال نتایج و عواقب ناگوار در زمان وقوع رفتار (اتلت و دیگران، 2007).

در کنار مفهوم تکانشگری، مفاهیمی مانند مخاطره جویی (آیزنک و همکاران، 1985)، هیجان طلبی (زاکرمن،1994)، و رفتارهای مخاطره جویانه نیز مطرح می باشد، که این مفاهیم عموما مفاهیمی اختصاصی تر همچون نوجویی (زاکرمن، 1994)، آسیب گریزی و پاداش طلبی را به دنبال خواهند داشت (هیث و دیگران، 1994 به نقل از اتلت و دیگران، 2007)

 

2-1-1-1- رویکردهای مختلف در تحلیل رفتارهای تکانشگری

ویژگی "تکانشگری" در چند دیدگاه نظری مورد بررسی قرار گرفته است که به مهم ترین آنها اشاره می کنیم.

1ـ رویکرد شخصیت شناسانه

دیکمن (1990)، دو نوع تکانشگری را از هم متمایز ساخت:

الف) «تکانشگری غیرکارکردی» یا گرایش به انجام عملی با کمترین آینده نگری که بروز مشکلات را در پی دارد، ب) «تکانشگری کارکردی» (کنشی) یا گرایش به انجام عملی با کمترین آینده نگری، زمانی که همه شرایط بهنجار است (به نقل از اختیاری و همکاران، 1387). دیکمن، کژکنشی را به سه گروه جداگانه تقسیم می کند: 1- تکانشگری توجهی: بررسی ها نشان داده است که این گروه از افراد تکانشگر نسبت به بقیه، زمان آمادگی کمتری برای تمرکز کردن روی تکالیف صرف می کنند، اما در بخش هایی که نیاز به تعویض سریع تمرکز از مطلبی به مطلب دیگر می باشد، بهتر از بقیه عمل می کنند.

2- تکانشگری بازتابی: این تکانشگری به صورت نبود هماهنگی میان یک محرک محیطی و پاسخ فرد تعریف می شود. به نظر می رسد این نوع، نوع توجهی را هم در بر می گیرد. 3-تکانشگری مهارگسیخته: اختلال در مهار برخی پاسخ ها به از دست دادن پاداش می انجامد که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفته است. مقیاس تکانشگری بارت، در محدوده این رویکرد قرار می گیرد، که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفته است.

مبانی نظری و پیشینه تحقیق خود، خودپنداره و خودپنداره بدنی

مبانی نظری و پیشینه تحقیق خود، خودپنداره و خودپنداره بدنی

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

 

-1 تعریف خود، خودپنداره و خودپنداره بدنی

• 2-1-1 خود :
• با مرور اجمالی نظریه‌ها و به طور کلی در روانشناسی معاصر، اصطلاح خود به دو معنای مختلف به کار می‌رود. از یک طرف به عنوان گرایش‌ها و احساس‌های فرد راجع به خودش و از طرف دیگر به عنوان گروهی از فرایندهای روانی که رفتار را کنترل و تنظیم می‌کنند (هال و لیندزی، 1970 ؛ به نقل از نصری، 1383).
• · 2-1-2 خود پنداره :
• از نظر بسیاری از نظریه‌پردازان، از جمله کارل راجرز، خودپنداره مهمترین جنبه واحد از شخصیت یک فرد می‌باشد. حقیقت آن است که مردم بیش از آن‌چه که به دیگران علاقه دارند، به خود علاقه‌مندند. به طور خلاصه می‌توان گفت که خودپنداره چارچوبی شناختی است که به واسطه آن به سازمان‌بندی آن‌چه که درباره خویش می‌دانیم، می‌پردازیم و اطلاعاتی را که به خود مربوط می‌شود، بر پایه آن پردازش می‌کنیم. این قبیل «طرحواره‌های خود» دربرگیرنده مؤلفه‌های خاصی نیز می‌باشند که در نقش گرایش‌های شخصیت عمل می‌کنند. سه مورد از این مؤلفه‌ها عبارتند از: تفاوت‌های فردی در شیوه‌ی ارزشیابی خود، باور کردن خود برای تلاش در جهت دستیابی به اهداف مطلوب و علاقه نشان دادن به میزان اثر گذاشتن بر روی دیگران از طریق رفتارهای خود (صالحی‌فدردی، 1373).
• مفهوم خودپنداره مجموعه استنباط‌هایی است که یک شخص براساس تجربیات خودش درباره خود دارد. بنابراین خودپنداره یک فرد ممکن است از مشاهداتی که او از خودش دارد و توصیف‌های سایر مردم از او باشد. تجربه‌ای که خود با خودپنداره شخص ناهماهنگ باشد غالباً ایجاد تشویش می‌کند. در درون شخصیت یک فرد، تصویر خود، یک متغیر واسطه‌ای بین تجربیات فرد و متغیر تابع رفتار است. یک فرد براساس تصوری که از خودش دارد رفتار و تأثیرات محیطی اش او را تفسیر می‌کند (مک‌رونالد، 1965؛ به نقل از نصری، 1383).
• خودپنداره، همیشه قابل تغییر است. زیرا در اثر رابطه شخص با محیط، پنداره او از وجود خودش دائماً تغییر می‌کند، ولی این تغییرات در دوران کودکی خیلی زیادتر از دوران بزرگسالی است. اگرچه خودپنداره متغیر است، لیکن در عین حال نیز سعی می‌کند حالت ثبات خود را نگه دارد. در رفتار افراد بشر، ثبات، یکنواختی و توالی قابل ملاحظه‌ای موجود است. این حقیقت حتی زمانی‌که شخص خود را کم‌ارزش و حقیر می‌پندارد نیز وجود دارد. فرد آنچه را که با خودپنداره خویش توافق ندارد قبول نمی کند و به خصوص موقعی که «خود» در شخصی به خطر بیفتد، وی به شدت در مقام مقاومت و مقابله برمی‌آید و از تغییرپذیری احتراز می‌جوید. به عکس در محیط آرام و بی‌خطر، فرد تجارب تازه‌ای می‌طلبد و میل دارد تغییر مطلوب در خود ایجاد کند. خودپنداره برای متخصصان بهداشت روانی نیز اهمیت خاصی دارد. زیرا پندار فرد از شخصیت خود تا اندازه زیادی تصور او راجع به محیطش را تعیین می‌کند و این دو عامل، نوع رفتارهای او را طرح‌ریزی می‌نماید. اگر تصور فرد از خود مثبت و نسبتاً متعادل باشد شخص دارای سلامت روانی است و اگر به عکس خودپنداره شخص منفی و نامتعادل باشد او از لحاظ روانی ناسالم شناخته می‌شود (بیابانگرد، 1373).
• 2-1-3 خودپنداره بدنی :
• خودپنداره بدنی یکی از سازه های روانشناختی و یک مفهوم محوری برای روانشناسان سلامت است (زنجانی و همکاران، 1387). اصطلاح خودپنداره بدنی دو بعد ادراکی و نگرشی دارد. مؤلفه ی ادراکی خودپنداره بدنی به چگونه دیدن شکل، اندازه، وزن، چهره، حرکت و اعمالمان مربوط می شود در حالی که مؤلفه ی نگرشی به این موضوع مربوط می شود که ما چه احساسی درباره ی این ویژگی ها داریم و چگونه این احساس ها رفتارمان را هدایت می کند(گلیسون، 2006).
• خودپنداره بدنی دارای موجودیت و جوهره ای پویا می باشد زیرا دائماً توسط دریافت ها و تجارب جدید تغییر یافته و یا تعدیل می شود. خودپنداره بدنی به مثابه ی پرده ی هدف یا نشانه ای می باشد که شخص مهم ترین احساسات شخصی، اضطراب ها و ارزش هایش را بر روی آن فرافکنی می کند. خودپنداره بدنی می تواند مجموعی از نگرش های خودآگاه و ناخودآگاه فرد نسبت به بدنش باشد که شامل دریافت های حال و گذشته و احساساتی در مورد اندازه، عملکرد، ظاهر و توانایی های بالقوه می شود(پوپ، سولومون و دان،2007).
• · مفهوم شخص از بدنش بخش اصلی و مهم خودپنداره ی او می باشد. بدن می تواند به صورت کپسول یا پوشینه ای تصور شود که شخص همیشه در آن احاطه شده و از طریق آن با دنیا ارتباط برقرار می کند. شخص با بدنش 24 ساعته از زمان تولد تا مرگ زندگی می کند. این بخش (یعنی بدن) مادی ترین و قابل مشاهده ترین قسمت «خود» می باشد و اگرچه این بخش به تنهایی تمامی حس «خویشتن» را توضیح نمی دهد، در تمام طول زندگی به عنوان پشتیبان و لنگری برای خود آگاهی باقی می ماند (بلینو و همکاران، 2006).
• · 2-2 موضع گیری نظری در خصوص خود پنداره بدنی:
• پیدایش خودپنداره به عنوان یک مفهوم نوین روانشناسی به کارهای ویلیمام جیمز، که به عنوان اولین پژوهشگر روانشناسی خود نامیده می شود، باز می گردد. او خودپنداره را به عنوان معادلی برای خود- ارزیابی مفهوم سازی کرد. جیمز خودپنداره را یک صفت در نظر می گرفت و ادعا کرد که هر شخص همواره یک سطح از احساس به خود را تجربه می کند. افراد یک خط پایه از احساس ارزش، اهمیت، دوست داشتن و پذیرش نسبت به خود را دارند. بنابراین از دید جیمز خودپنداره، عاطفی است. سطح ارزش خودپنداره به عنوان صفت در هر شخص از محیط بیرونی فرد کاملاً مستقل است، در مقابل خودپنداره به عنوان حالت در پاسخ به موفقیت ها و شکست ها درزندگی فرد تغییر می کند(گوئیندون، 2010).
• کولی(1902) بر عاطفی بودن خودپنداره تأکید کرد، او باور داشت که درک خود به واسطه درک قضاوت دیگران تعیین می شود. تصور ما از اینکه چه چیز باشیم با محیط اجتماعی ما گره خورده است. افراد مهم، آینه های اجتماعی هستند که ما برای کشف نظرات آنها در مورد خودمان به آنها خیره شده ایم. ما خود را آنگونه تصور می کنیم که دیگران درمورد ما فکر می کنند، آنگونه که در مورد ویژگی های ما، ظاهر و رفتارما فکر می کنند(به نقل ازگوئیندون، 2010).
• مید(1934) خود را به عنوان محصول تعامل در نظر گرفت به این معنا که افراد خود را به در بازتاب رفتار دیگران تجربه می کنند، اگر چه مید مستقیماً به مفهوم خودپنداره اشاره نکرد اما او خود ارزیابی را به عنوان یک نگرش نسبت به خود مورد بحث قرار داد. بر عکس جیمز و کولی، دیدگاه مید ماهیت شناختی دارد. او بر این باور است که خود از تعامل مداوم من( بخش فاعلی، شخصی و تجربه کننده خود) با مرا(جنبه مفعولی و اجتماعی خود) رشد می یابد. بخش فاعلی خود تنها آگاهی از تجربیات فکرکردن و احساس کردن فرد از زمان نوزادی تا کنون را شامل می شود. رشد تدریجی بخش مفعولی از زمانی آغاز می شود که کودکان می توانند اشیاء را به صورت متمایز از خودشان درک کنند. از نظر مید افراد خودشان را از طریق ادراکشان از محیط بیرون و اجتماع تجربه می کنند. خود محصول دنیای اجتماعی است. بخش مفعولی خود ویژگی های خود را از نظرگاه دیگران "تعمیم یافته" متمایز می کند. فرمول بندی مید بصورت ضمنی به فرآیندی اشاره می کند که از طریق آن قضاوت های دیگران مهم یک حس کلی از خود- ارزشمندی به عنوان یک فرد را ایجاد می کند. جیمز، کولی و مید باور دارند که تصویر- خود بوسیله محیط اجتماعی، مشخصاً از طریق ادراک ارزیابی هایی دیگران تحت تأثیر قرار می گیرد(به نقل از کمپل، 2006).

چندین نفر از نظریه پردازان پیشگام در حوزه شخصیت نیز در دانش و درک ما در ارتباط با خودپنداره نقش دارند.کارن هورنای(1950) بیان کرد که هر شخص با یک توانایی بالقوه متولد می شود ازطرفی خودپنداره فرد متأثر از میزان موفقیت فرد در دست یافتن به آن توانایی بالقوه است(نقل از کوچ، 2006).

مبانی نظری و پیشینه تحقیق استعداد (تیزهوشی)

مبانی نظری و پیشینه تحقیق استعداد (تیزهوشی)

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

تیزهوشی

چند تعریف از استعداد (تیزهوشی)

تعریف رنزولی (1998) از استعداد شامل، تأثیر متقابل 3 کیفیت اصلی و ضروری: توان بالاتر از حد متوسط اجرای وظایف، انگیزش ذاتی و خلاقیت می باشد.

طبق تعریف فیدلر (1999) کودکان و نوجوانانی که شواهدی از ظرفیت بالای عملکرد در زمینه هایی همچون هوش، خلاقیت ظرفیت هنری و رهبریت یا در رشته های خاصی از تحصیل از خود نشان می دهند، نیازمند خدمات یا فعالیت هایی هستند که به طور معمول مدارس عرضه نمی کنند تا به طور کامل چنین ظرفیت هایی را رشد و توسعه دهند.

متناوباً، گالاگر (2000) تعریف ذیل را به صورت تعریف که اکثراً پذیرفته اند و تعریفی جامع و به روز از استعداد است را توضیح داد: کودکان و نوجوانان دارای نبوغ بر جسته توان بالقوه ای را برای انجام سطوح بالایی از موفقیت و پیشرفت نشان می دهند، هنگامی که با افراد دیگر هم سن خود، دارای تجربه ای مشابه خود یا محیطی مشابه خود مقایسه شوند. این کودکان و نوجوانان ظرفیت بالای عملکردی را در زمینه های هوش و ذکاوت، خلاقیت و یا هنری از خود نشان می دهند دارای ظرفیت رهبری غیر معمول هستند یا در زمینه های خاص تحصیلی برتری و تفوق دارند. آن ها نیازمند خدمات یا فعالیت هایی هستند که به طور معمول توسط مدارس ارائه نمی شود. قریحه ها و استعدادهای برجسته در کودکان و نوجوانان تمام گروه های فرهنگی در سراسر لایه های اقتصادی و در تمام زمینه های تلاش انسانی یافت می شوند.

تاریخچه ی تیزهوشی و بااستعدادی

صدها سال است که افرادی دارای سهولت زیاد و غیر معمول در زمینه های هوش، ذکاوت و مهارت شناسایی شده اند. دامنه مواردی از این قبیل از آن کسانی که توانایی هایشان در حوزه های علم، فلسفه و هنر سیر می کند (مثل لئوناردو داوینچی) تا حوزه های خاصی از نبوغ مثل نبوغ موسیقی تجدید شده موزات و بتهوون و نبوغ علمی نیوتن، اینشتن و این اواخر، فیزکدان استیون هاوکینز متغیر است. برخی از فرضیه پردازان (مثل گاردنر) در مورد وجود دیگر حوزه های هوش و نبوغ مثل نبوغ جنبشی (واین گرتسکی و تیگر وودز ) استدلال هایی و ادعاهایی کرده اند.

در هر صورت، ارزش و پذیرش اجتماعی چنین افراد با استعداد و توانا به طور قابل توجهی تغییر می یابد و صعود و نزول می کند(جردن، 2005). قبل از تحقیقات ترمن (1995) درر مورد توانای هوش و ذکاوت، عموماً چنین باور می شد که افراد دارای توان غیر معمول و بالای هوش و ذکاوت یا تحصیلی (مدرسه ای) افرادی عجیب و غریب هستند که محکوم به زندگی در انزوا یا حتی زحمت بیهوده هستند.

تحقیقات ترمن در مورد توان هوش و ذکاوت شروع به نشان دادن این امر کرد که چنین افرادی محکوم به بدبختی نیستند و آن ها درست شبیه، اگر نگوییم خیلی شبیه، افراد خوشحال و موفق و نرمال هستند. سه دهه بعد، مسابقه برای (تسخیر) فضا شروع شد و روس ها به طور موفقیت آمیزی اسپانیک را در سال 1957 به فضا پرتاب کردند. این سرآغاز عصر جدیدی در تصدیق، ترغیب و پرورش افراد با استعداد، دارای توان تحصیلی بالا خصوصاً توانایی عملی و ریاضیاتی بود(فیدلر، 1999).

در سال 1972، گزارش مارلند از نیازهای خاص دانش آموزان با استعداد خبر داد. این گزارش شامل تلاش هایی در مقیاس وسیع برای تعیین آن بود که چه شرایطی را مدارس ایالات متحده باید فراهم کند تا رشد هوش، استعداد و قریحه توانمندترین دانش آموزان را افزایش دهند. گزارش مارلند همچنین 6 زمینه را مشخص کرد که در آن دانش آموزان می توانستند با استعداد یا نابغه باشند. 1)توانایی عمومی هوش و ذکاوت، 2)استعداد آکادمیکی (تحصیلی) خاص، 3)تفکر خلاق یا سازنده 4)توانایی رهبری 5)توانایی در هنرهای بصری و اجرایی 6)توانایی روانی- حرکتی(مارلند، 1972 به نقل از فیدلر، 1999).

تا زمان این گزارش، مفهوم با استعداد، در سیستم های مدرسه ناشناخته بود. کمی بعد از گزارش مارلند قانون جاکوب کی جاویتس، قانون آموزش افراد با استعداد و نابغه در سال (1988) تصویب شد. این قانون لزوم فراهم کردن فرصت های مناسب آموزشی برای تمام دانش آموزان با هوش و با استعداد را در ایالات متحده آمریکا تصدیق می کند. این قانون جهت فراهم کردن آموزش خاص افراد با استعداد در ایالات متحده همچنان به توجیه و حمایت و پشتیبانی قانونی ادامه می دهد(فیدلر، 1999).

خصوصیات و ویژگی های مرتبط با افراد با استعداد

طبق نظر سیلورمن (1993)، ویژگی های هوشی و زکاوتی افراد با استعداد شامل موارد ذیل است: توان استدلال استثنایی، کنجکاوی از روی هوش و زکاوت، نرخ سریع فراگیری، مهارت در درک مجردات، فرآیند کامل تفکر، تخیل و تصور روشن، درک زود هنگم اخلاقی، اشتیاقی برای یادگیری، قدرت تمرکز، تفکر تحلیلی، تفکر واگرا، حس شدید به عدالت و ظرفیت تعقل. ویژگی های شخصیتی فهرست شده عبارتند از: بینش آفرینی، نیاز به درک، نیاز به تحریک روانی(ذهنی)، کمال گرایی، نیاز به درک/منطق، حس شوخ طبعی، حساسیت/ همدلی، شدت، پشتکار، خود آگاهی حاد، عدم هم رنگی با جماعت، قوانین پرس و جو/اقتدار، و تمایل به درون گرایی.

تحقیقات نشان داده، که دانش آموزانی که وقت بیشتری از صرف انجام تکالیف منزل و خواندنی های تفریحی می کنند به احتمال زیادتری از نظر تحصیلی با استعدادتر هستند تا آن هایی که این گونه کار نمی کنند. همچنین انتظارات بالای والدین و وضعیت اجتماعی اقتصادی خانواده نیز پیشگوهای مهمی در مورد استعداد هستند(کانستنتوپولاس و همکاران، 2001).

به عنوان یک روش مقایسه، جدول ذیل برگرفته از زابوس (1989) می باشد تا ویژگی های متمایز کننده دانش آموزان خوب و دانش آموزان با استعداد تحصیلی را نشان دهند:

جدول (2-1) مقایسه دانش آموزان خوب و دانش آموزان با استعداد(زابوس،1989، صفحه 98)

دانش آموزان خوب	دانش آموزان با استعداد
پاسخ را می داند .	سوال می پرسد.
علاقمند است.	بسیار کنجکاو است.
با توجه است.	ذهنی و جسم او درگیر است.
ایده های خوبی دارد.	ایده های دیوانه وار و احمقانه دارد.
سخت کار می کند.	بازیگوشی می کند ولی بخوبی امتحان می دهد.
به سوالات پاسخ می دهد.	مفصل بحث می کند و دست ورزی می نماید.
در رأس گروه است.	ماورای گروه است.
با علاقه گوش می دهد.	احساسات قوی و نظرات قوی نشان می دهد.
به راحتی گوش می دهد.	قبلاً همه چیز را می داند .
برای استادی وچیره دستی 6-8 بار تمرین می کند.	تا 2 بار تکرار می کند.
ایده های را درک می کند.	مجردات را می سازد.
از مصاحبت همسالات لذت می برد.	بزرگسالان را ترجیح می دهد.
معانی را به چنگ می آور.	اسنتاج می کند.
وظایفش را کامل می کند.	پروژه ها را شروع می کند.
پذیرا است.	مشتاق است.
به درستی کپی می کند.	یک طرح جدید خلق می کند.
از مدرسه لذت می برد.	از یادگیری لذت می برد.
اطلاعات را جذب می کند.	اطلاعات را دست کاری می کند.
اهل فن است.	مخترع و مبتکر است.
به خوبی حفظ می کند.	حدس زننده خوبی است.
از استقامت و حضور متناوب لذت می برد.	بر پیچیدگی ها پیروز می شود .
هوشیار است.	مشتاقانه مشاهده گر است.
از یادگیری خودش خرسند است.	از خودش بسیار منتقد است.